Ένας από τους πιο συχνούς προβληματισμούς των νέων μαμάδων είναι ότι θηλάζουν τα μωρά τους αρκετές ώρες, αλλά δε φαίνεται να χορταίνουν. Το μωρό δεν χορταίνει γιατί δεν βρίσκει την απαιτούμενη ποσότητα γάλακτος, ανάλογα με την ηλικία του και τις θερμιδικές του ανάγκες. Μειωμένη παραγωγή γάλακτος μπορεί να υπάρχει σε ορισμένες παθολογικές καταστάσεις που αφορούν τη μητέρα, οι οποίες δεν είναι συχνές και μπορούν να εντοπιστούν από τον ιατρό σας.
.......περισσότερα
Όμως, δεδομένου ότι ο θηλασμός ακολουθεί τον κανόνα της προσφοράς και της ζήτησης, η ποσότητα του γάλακτος εξαρτάται από το σωστό και συχνό τάισμα του μωρού.
Βεβαιωθείτε ότι το μωρό σας έχει στο στόμα του όχι μόνο τη θηλή, αλλά και το μεγαλύτερο τμήμα της θηλαίας άλω. Παρακολουθώντας την κίνηση του πηγουνιού, μπορείτε να ξεχωρίσετε το σωστό κράτημα από το «πιπίλισμα».
Μία άλλη συχνή δυσκολία είναι οι πληγωμένες θηλές .Είναι αναμενόμενο τις πρώτες ημέρες να αισθάνεστε κάποια ενόχληση ή αίσθημα «τσιμπήματος» στις θηλές την ώρα που το μωρό κάνει θηλαστικές κινήσεις. Το αίσθημα αυτό σιγά σιγά γίνεται ηπιότερο και εξαφανίζεται μέχρι το τέλος της πρώτης εβδομάδας, αφού βελτιώσετε τη θέση του μωρού κατά το θηλασμό. Επώδυνες και πληγωμένες θηλές είναι αποτέλεσμα της μη σωστής τοποθέτησης του μωρού στον μαστό. Μπορείτε να αποφύγετε αυτή την κατάσταση, εάν από την αρχή τοποθετήσετε σωστά το μωρό στο ύψος των μαστών, πιάνοντας τη θηλαία άλω και όχι την θηλή. Μετά το θηλασμό, κάντε επάλειψη μητρικού γάλακτος γύρω από τη θηλή, το οποίο θα βοηθήσει στην επούλωσή της, διότι το γάλα περιέχει αντισώματα. Μην κλείνετε τις θηλές με επιθέματα και μην φοράτε πολλά ρούχα, «μια πληγή πρέπει να είναι ανοικτή για να επουλωθεί» και δεν πρέπει να την καλύπτουμε.
Τέλος, η μαστίτιδα αποτελεί συχνή δυσκολία για τον θηλασμό. Συμβαίνει όταν για οποιοδήποτε λόγο (όχι συχνό τάισμα, λάθος κράτημα της θηλής) ο μαστός δεν αδειάζει, με αποτέλεσμα το γάλα να συσσωρεύεται. Η μαστίτιδα εκδηλώνεται με συμπτώματα όπως πυρετός, κακουχία, άλγος και ερυθρότητα στον μαστό. Σε αυτή τη περίπτωση συνεχίζετε το θηλασμό, χρησιμοποιώντας ακόμη και τον μαστό που έχει μαστίτιδα, αφού κάνετε πρώτα ζεστές κομπρέσες και μαλάξεις με το χέρι σας. Σε κάποιες περιπτώσεις, ενδέχεται να χρειαστεί να αποσυμφορήσετε το μαστό σας χρησιμοποιώντας θήλαστρο, προτιμήστε όμως να το αποφύγετε και να βάλετε το μωρό στο στήθος έστω και για λίγη ώρα και όσο αντέχετε, εάν πονάτε πολύ. Ο πόνος διαρκεί περίπου 1-2 24ωρα και μπορείτε να ανακουφιστείτε κάνοντας κρύες κομπρέσες μετά το θηλασμό ή να πάρετε παυσίπονα, όπως παρακεταμόλη. Επικοινωνήστε με τον ιατρό σας, ώστε να λάβετε εγκαίρως τις κατάλληλες οδηγίες.
Οι μητέρες που θηλάζουν χρειάζονται 350-400 θερμίδες την ημέρα επιπλέον από τις θερμιδικές ανάγκες μιας μη θηλάζουσας μητέρας. Επομένως οι θερμιδικές ανάγκες για μια θηλάζουσα μητέρα κυμαίνονται από 2100 μέχρι 2800 θερμίδες ημερησίως, ανάλογα την ηλικία της μητέρας το βάρος και τη φυσική της δραστηριότητα.
Υιοθετήστε μια υγιεινή και ισορροπημένη διατροφή:
1. Λαχανικά και φρούτα (εποχής) νωπά ή μαγειρεμένα. Καλό πλύσιμο αυτών. Προσπαθείτε να καταναλώνετε τουλάχιστον 4-5 μερίδες ημερησίως συμπεριλαμβανομένων των φρέσκων, κατεψυγμένων και αποξηραμένων φρούτων και λαχανικών και όχι περισσότερο από ένα ποτήρι 150ml φυσικό χυμό χωρίς ζάχαρη. Είναι προτιμότερο να επιλέγετε αυτούσια φρούτα και λαχανικά αντί φυσικών χυμών καθώς είναι πλουσιότερα σε φυτικές ίνες.
2. Πρωτεΐνες από ζωικές πηγές (γαλακτοκομικά προϊόντα, αυγά, κρέας και ψάρι) ή και φυτικές πηγές όπως φακές, φασόλια. Μπορείτε να συνδυάσετε τις φυτικές πηγές πρωτεΐνης με δημητριακά ώστε η πρόσληψη πρωτεΐνης να αποκτήσει ποιοτική αξία ισοδύναμη της ζωικής πρωτεΐνης π.χ. φακές με ρύζι, ρεβίθια με πατάτα, καλαμπόκι/αρακά με ρύζι – ιδιαίτερα αν ανήκετε στις χορτοφάγους θηλάζουσες.
3. Μικρές ποσότητες ευεργετικών λιπαρών, κατά προτίμηση νωπά φυτικά έλαια, όπως ελαιόλαδο, ξηροί καρποί και βούτυρα αυτών π.χ. φυστικοβούτυρο, αμυγδαλοβούτυρο και σπόρους όπως λιναρόσπορο, σπόροι chia.
4. Διάφορα είδη κόκκων (σιτάρι, ρύζι, καλαμπόκι, κριθάρι, κεχρί) κατά προτίμηση ολόκληροι κόκκοι καθώς επίσης σιμιγδάλι και αλεύρι και προϊόντα που παρασκευάζονται από αυτά συμπεριλαμβανομένου του ψωμιού και των ζυμαρικών.
5. Καλή ενυδάτωση. Ο θηλασμός αυξάνει την παραγωγή ωκυτοκίνης, μιας ορμόνης η οποία διεγείρει τη δίψα. Βεβαιωθείτε ότι πίνετε αρκετό νερό για να ικανοποιήσετε τις αυξημένες απαιτήσεις υγρών για την παραγωγή γάλακτος. Καλό θα ήταν να έχετε δίπλα σας ένα ποτήρι ή μπουκαλάκι με νερό ενώ θηλάζετε.
6. Προσπαθήστε να καταναλώνετε υγιεινά σνακ μεταξύ των κυρίως γευμάτων. Μια πολλή θρεπτική και εύκολη ιδέα είναι τα smoothies: συνδυάστε φρέσκα ή κατεψυγμένα φρούτα επιλογής σας (ή/και λαχανικά - ιδανικά αγγούρι, σπανάκι, kale, καρότο) με γαλακτοκομικά χαμηλών λιπαρών ή εναλλακτικά είδη γάλατος (αμυγδάλου, καρύδας) και σπόρους (π.χ. chia), πηγές «καλών» λιπαρών (π.χ. αβοκάντο), βρώμη κ.α. Μπορείτε να αυτοσχεδιάσετε!
7. Αν η μητέρα έχει ποικιλία τροφών στη διατροφή της εκθέτει το παιδί σε ποικιλία γεύσεων με αποτέλεσμα να γίνεται πιο εύκολη η μετάβασή του στις στερεές τροφές, αλλά και η αποδοχή ποικιλίας τροφίμων κατά την παιδική και εφηβική ηλικία.
8. Η προσθήκη σκόρδου στη διατροφή σας μπορεί να αυξάνει την παραγωγή του γάλακτος, ενώ η επίγευση που προσδίδει στο μητρικό γάλα φαίνεται να είναι αποδεκτή από τα περισσότερα βρέφη, σύμφωνα με έρευνες. Ωστόσο, η αποδοχή διαφέρει από βρέφος σε βρέφος οπότε καλό είναι να παρατηρήσετε πως ανταποκρίνεται το δικό σας βρέφος.
Καλό είναι να αποφεύγονται:
1. Τα προπαρασκευασμένα τρόφιμα καθώς συνήθως περιέχουν μεγάλες ποσότητες πρόσθετων σακχάρων και ανθυγιεινών λιπαρών, γεγονός που τα καθιστά πτωχά σε θρεπτική αξία και πλούσια σε ενεργειακή αξία (θερμίδες). Ελέγξτε τις ετικέτες και προσπαθήστε να αποφύγετε ειδικά τα επεξεργασμένα τρόφιμα που περιέχουν πολλά συστατικά και μεγάλες λίστες προσθέτων.
2. Τα θαλασσινά που περιέχουν μεγάλες ποσότητες υδραργύρου, όπως ξιφία και γλώσσα. Καταναλώστε έως 1 μερίδα την εβδομάδα. Φρέσκα λιπαρά ψάρια, όπως σολομός, σκουμπρί και τόνος μπορούν να καταναλώνονται έως και 2 μερίδες την εβδομάδα. Ο κονσερβοποιημένος τόνος δε συγκαταλέγεται στα λιπαρά ψάρια επομένως δεν υπάρχει περιορισμός στη ποσότητα.
3. Η πρόσληψη καφεΐνης (καφές, τσάι, σοκολάτα, ενεργειακά ποτά, σόδα, αναψυκτικά τύπου cola) και αλκοόλ.
Σε περίπτωση που το μωρό σας παρουσιάσει οποιοδήποτε σύμπτωμα που σας απασχολήσει, όπως διαρροϊκές κενώσεις με πρόσμιξη βλέννης ή αίματος, συνήθως υποψιαζόμαστε αλλεργία στην πρωτεΐνη του γάλακτος που λαμβάνει η μητέρα στη διατροφή της. Στην περίπτωση αυτή, συμβουλευτείτε άμεσα τον Παιδίατρό σας.
Κατά τη διάρκεια του θηλασμού, δεν υπάρχει λόγος να κάνετε διαιτητικούς περιορισμούς. Μπορεί όμως να διαπιστώσετε ότι κάποιο τρόφιμο που καταναλώσατε μπορεί να σχετίζεται με κάποιο σύμπτωμα που εμφάνισε το παιδί σας, όπως εξάνθημα στο σώμα, έντονο κλάμα ή έμετοι. Σε αυτή την περίπτωση αποφύγετε το συγκεκριμένο τρόφιμο για την επόμενη βδομάδα για να δείτε τη διαφορά στη συμπεριφορά του παιδιού.
Η αποφυγή τροφών όπως το κρεμμύδι, το λάχανο, τα όσπρια, οι ξηροί καρποί, τα καρυκεύματα δεν έχει τεκμηριωθεί, όμως καλό είναι να καταλώνονται με μέτρο ή να αποφεύγονται εάν χρειαστεί.
Να θυμάστε ότι ο θηλασμός τροφοδοτεί το παιδί σας, αλλά αποτελεί και μία απαιτητική διαδικασία για τον οργανισμό σας. Γι’ αυτό είναι σημαντικό να κρατήσετε το παιδί σας και τον εαυτό σας ασφαλή με σωστή διατροφή.
Τα πλεονεκτήματα του μητρικού θηλασμού είναι πολλά τόσο για το παιδί όσο και για την μητέρα του. Τί πρέπει όμως να γνωρίζετε για την θηλασμό; Μπορούν όλες οι μανούλες να θηλάσουν; Υπάρχουν κανόνες ή κάποιος τρόπος ώστε ένα μωρό να θηλάσει πιο εύκολα;
Καταρχήν να τονίσουμε ότι ο μητρικός θηλασμός χρειάζεται προσπάθεια, επιμονή και υπομονή, και για το λόγο αυτό είναι πολύ σημαντικό η διαδικασία του θηλασμού να ξεκινήσει σωστά, υπό την καθοδήγηση της μαίας και του παιδιάτρου.
Είναι χρήσιμο να έχετε παρακολουθήσει κάποια σεμινάρια πριν από την γέννα και να έχετε συζητήσει για τον θηλασμό. Βέβαια, η πράξη είναι αυτή που μετράει, αλλά εάν είστε ενημερωμένη θα είστε καλύτερα προετοιμασμένη.
1. Ζητήστε να βάλετε το μωρό σας στο στήθος μόλις γεννήσετε και να το έχετε μαζί σας στο δωμάτιο. Εάν δεν είναι εφικτό, ζητήστε να σας φέρνουν το μωρό συχνά ώστε να μπορείτε να το θηλάζετε. Είναι σημαντικό να ξεκινήσει ο θηλασμός άμεσα και να θηλάζετε το μωρό σας πολύ συχνά, ενώ είστε στο μαιευτήριο.
2. Ο θηλασμός ακολουθεί τον κανόνα της προσφοράς και της ζήτησης, που σημαίνει ότι όσο περισσότερο θηλάζετε τόσο περισσότερο γάλα παράγεται. Μειωμένη παραγωγή γάλακτος μπορεί να υπάρχει σε ορισμένες παθολογικές καταστάσεις που αφορούν τη μητέρα, οι οποίες δεν είναι συχνές και θα συζητηθούν με τον παιδίατρό σας.
3. Δεν υπάρχει πρόγραμμα και δεν υπάρχει συγκεκριμένος χρόνος θηλασμού. Αυτό σημαίνει ότι ταΐζετε το μωρό σας κάθε φορά που ζητάει, ακόμη και εάν ήταν πριν από μισή ώρα.
4. Σωστή θέση της μητέρας και του μωρού: πριν ξεκινήστε το θηλασμό, στηρίξτε καλά τη μέση σας και τοποθετείστε ένα μαξιλάρι θηλασμού γύρω σας, ώστε να φέρετε το μωρό στο ύψους του μαστού. Αποφύγετε τα πολλά ρούχα, για να είστε και οι δύο πιο άνετοι. Βεβαιωθείτε ότι το μωρό σας έχει στο στόμα του τη θηλέα άλω και όχι μόνο τη θηλή. Παρακολουθώντας την κίνηση του πηγουνιού, μπορείτε να ξεχωρίσετε το σωστό κράτημα από το «πιπίλισμα». Μπορείτε να θηλάσετε σε οποιαδήποτε θέση, ακόμη και ξαπλωμένη.
5. Πριν ξεκινήσετε το θηλασμό μπορείτε να κάνετε μερικές κομπρέσες με ζεστό νερό ή ήπιες μαλλάξεις στο μαστό σας, ώστε να έρθουν οι πρώτες σταγόνες γάλακτος πιο εύκολα στο μωρό. Δεν χρειάζεται να πιέζετε το μαστό σας κατά τη διάρκεια του θηλασμού.
Μετά το θηλασμό, κάντε επάλειψη μητρικού γάλακτος γύρω από τη θηλή, το οποίο θα βοηθήσει στην επούλωσή της, δεδομένου ότι το γάλα περιέχει αντισώματα. Μην κλείνετε τις θηλές με επιθέματα, «μια πληγή πρέπει να είναι ανοικτή για να επουλωθεί» και δεν την καλύπτουμε.
Όπως θα διαπιστώσετε με τον ερχομό του μωρού σας, η φύση είναι «μαγική», και κάθε μωρό γνωρίζει πώς να θηλάσει. Χωρίς άγχος απολαύστε και προσφέρετε στο μωρό σας το δώρο του θηλασμού!